Artikelen © Diana Vernooij 2007
terug naar Aandachtig en nieuwsgierig
Het Groene Licht, 25 februari 2007

Door het soefisme terug bij het jodendom

3e column in de reeks Leven van religies
over de website Reliflex en de vloeiende religieuze identiteit

Ooit in mijn leven heb ik afstand genomen van mijn katholieke jeugd en was de kerk en religie ver weg. Via de ondoorgrondelijke wegen van feminisme en activisme ben ik terug in de kerk gekomen. Ik kon die weg terug vinden omdat ik, tegelijk met mijn schreden terug in de kerk, het boeddhisme als inspiratiebron heb omarmd. Ik mediteer, ik ben boeddhist en ik ben katholiek. Ik herkende me dan ook onmiddellijk, toen ik las dat Tamarah Benima schreef: “Het jodendom past bij mij, en het Inayati soefisme past bij mij. Ze zijn als boven- en onderkleding. Maar wat bovenkleding en wat onderkleding is in deze, zou ik niet kunnen zeggen. Ze bedekken trouwens toch wat daaronder zit en waar het echt om gaat.”
Tamarah Benima is een joodse vrouw die tamelijk areligieus is opgevoed en door het soefisme tot het jodendom is gekomen. Ze schrijft dat soefi-leraar Fazal Inayat-Khan haar de weg terugwees naar het jodendom. “Hij dacht dat de joodse traditie en levenswijze voor mij dé bron van inspiratie zou zijn. Anders gezegd, dat de taal, de denkbeelden en de rituelen van het jodendom mij bij de bron zouden brengen. Hij had gelijk.” Zij werd en bleef een van zijn leerlingen. “Via meditatieve muziek, op de persoon toegesneden oefeningen, stiltes, werkopdrachten, gesprekken, rituelen, theateropvoeringen en lezingen werd me een mystiek denk- en werkapparaat aangereikt. Wat ik eerst leerde kennen, onderkennen en ervaren dank zij Fazal, heb ik geleidelijk aan leren kennen, onderkennen en ervaren in het jodendom. Want op het diepste niveau zijn die ervaringen gelijk.”

Mijn eigen dubbelliefde boeddhisme – christendom is vergelijkbaar met die van Benima. Bij beide gaat om de combinatie van een godsdienst met een aan die godsdienst vreemde spirituele ontwikkelingsweg. Het boeddhisme en soefisme zijn vergelijkbaar in die zin dat ze geen godsdienst zijn maar een ontwikkelingsweg. Inayat Khan bracht een soort soefisme naar het Westen dat niet aan de Islam is gebonden. Het is een universeel soefisme, waarvan het ideaal liefde, harmonie en schoonheid is. Het brengt je bij het geheim in iedere godsdienst. Ook het boeddhisme is geen godsdienst. Boeddha had het nooit over God. Hij grondvestte een pragmatische leer met uitgangspunten en oefeningen die je bij de bron van alle wijsheid brengt, het inzicht in het lijden.

Ik las het verhaal van Tamarah Benima op Reliflex, een nieuwe website, die gestart is in januari 2007. Reliflex wil onder meer 'denken en geloven in veelvoud' bevorderen, vrijzinnige stromingen ondersteunen en een weg wijzen naar een vloeiende religieuze identiteit. Er zijn veel mensen die vandaag de dag interessante religieuze zoektochten gaan. Zoals Tamarah Benima die via het soefisme weer bij het jodendom van haar voorouders terecht komt. Wat een prachtige omweg om bij je eigen wortels uit te komen!
Iedere week staan er nieuwe artikelen en video’s op Reliflex. Het leuke van Reliflex vind ik dat het de unieke wegen van mensen in beeld brengt, en dan vooral de onorthodoxe wegen. Nu is er dan een platform om over die wegen te lezen en van gedachten te wisselen.

Diana Vernooij

Bronnen:
Reliflex.nl
Het artikel van Tamarah Benima heeft als adres Tamarah Benima

terug naar: start
Dit is de site van Diana Vernooij